Huyền Anh
Trung Quốc bày tỏ “sự bất bình và phản đối mạnh mẽ” trước việc Mỹ bắn hạ khinh khí cầu của nước này, đồng thời cho rằng, Washington đã “phản ứng thái quá” và “vi phạm nghiêm trọng thông lệ quốc tế”, theo một tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 5/2.
Trung Quốc ‘bất bình’
“Trung Quốc bày tỏ sự bất bình và phản đối mạnh mẽ việc Mỹ sử dụng vũ lực để tấn công thiết bị bay dân sự. Phía Trung Quốc đã nhiều lần thông báo cho Mỹ sau khi xác minh rằng khí cầu được sử dụng cho mục đích dân sự và [thiết bị này] tiến vào Mỹ với lý do bất khả kháng. Đó hoàn toàn là một tai nạn”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố đăng sáng 5/2, đài CNN đưa tin.
“Trung Quốc rõ ràng đã yêu cầu Mỹ xử lý vụ việc một cách bình tĩnh, chuyên nghiệp và kiềm chế. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ cũng tuyên bố rằng khinh khí cầu sẽ không gây ra mối đe dọa quân sự nào đối với lực lượng mặt đất”, tuyên bố cho hay.
“Trung Quốc sẽ kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các công ty có liên quan, đồng thời bảo lưu quyền đưa ra các phản ứng cần thiết hơn nữa”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết thêm.
Trong khi đó, các quan chức Lầu Năm Góc tuần này nói rằng khinh khí cầu Trung Quốc không gây ra mối đe dọa “vật lý hay thể chất” nào đối với Mỹ.
Hôm thứ Sáu (3/2), chính quyền Trung Quốc cho biết, thiết bị này là một “khinh khí cầu dân sự” đang tiến hành nghiên cứu khí tượng và “đã đi chệch khỏi lộ trình dự kiến” do bất ngờ bị gió thổi bay khỏi lộ trình.
Tuy nhiên, chính quyền ông Biden đã thẳng thừng bác bỏ tuyên bố trên của Trung Quốc.
Hôm 3/2, Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ, Chuẩn tướng Pat Ryder, cho biết trong một cuộc họp báo rằng, “Chúng tôi hiểu rằng khinh khí cầu này đã vi phạm không phận Mỹ và luật pháp quốc tế, điều này là không thể chấp nhận được. Chúng tôi đã thông báo trực tiếp sự việc này tới quan chức Trung Quốc ở tất cả các cấp”.
“Sự hiện diện của chiếc khinh khí cầu này trong không phận của Hoa Kỳ rõ ràng là vi phạm chủ quyền của Mỹ và luật pháp quốc tế. Điều này là không thể chấp nhận được”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nói với các phóng viên.
Mỹ bắn hạ khinh khí cầu do thám của Trung Quốc
The United States shot down a suspected Chinese spy balloon as it floated off the South Carolina coast https://t.co/Ys5vDuJbQy pic.twitter.com/IuNeazI6hH
— Reuters (@Reuters) February 4, 2023
Hôm 4/2, Không quân Mỹ đã bắn hạ chiếc khinh khí cầu do thám của Trung Quốc trên Đại Tây Dương lúc 14h40 (theo giờ địa phương).
Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận rằng, một máy bay chiến đấu F-22 đã dùng 1 tên lửa AIM-9X Sidewinder để bắn hạ chiếc khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Các mảnh vỡ của vật thể bay này đã rơi xuống biển, cách bờ biển Mỹ khoảng 6 hải lý (khoảng 11 km).
Các đoạn video quay được cho thấy khinh khí cầu xì hơi trước khi rơi dần xuống phía biển. Có thể thấy các máy bay phản lực của quân đội Mỹ bay trong khu vực lân cận. Các tàu đã được triển khai trên mặt nước để chuẩn bị cho hoạt động thu hồi khí cầu rơi xuống, theo hãng tin AP.
Hôm 4/2, Tổng thống Joe Biden đã phá vỡ sự im lặng về vụ việc khinh khí cầu do thám Trung Quốc “lơ lửng” trên bầu trời nước Mỹ. Ông nói với các phóng viên rằng “chúng tôi sẽ xử lý vụ việc này”.
Ngay sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cho biết, Tổng thống Biden hôm 1/2 đã ra lệnh “bắn hạ khinh khí cầu do thám” nhưng “không được gây rủi ro quá mức đối với tính mạng của người Mỹ dưới đường đi của khí cầu”.
Ông Austin nói thêm rằng, Bắc Kinh đang sử dụng khinh khí cầu để “do thám các địa điểm chiến lược ở lục địa Hoa Kỳ”.
Hôm 5/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden chúc mừng các phi công hoàn thành nhiệm vụ. Ông Biden nói: “Họ đã bắn hạ [khinh khí cầu] thành công. Tôi muốn khen ngợi những phi công của chúng ta”, theo hãng tin Reuters.
Cùng ngày, ông Austin gọi việc bắn hạ khinh khí cầu là “hành động có chủ ý và hợp pháp” nhằm đáp trả việc “vi phạm chủ quyền” của Trung Quốc đối với Mỹ.
Phản ứng của Đài Loan
Hôm Chủ nhật (5/2), Đài Loan cho biết, sự cố khinh khí cầu của Trung Quốc “không nên được cộng đồng quốc tế văn minh dung thứ”.
“Những hành động như vậy của chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc trái với luật pháp quốc tế, vi phạm không phận của các quốc gia khác và vi phạm chủ quyền của họ”, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết trong một tuyên bố.
Bộ Ngoại giao Đài Loan kêu gọi chính phủ Trung Quốc “ngay lập tức chấm dứt hành vi xâm phạm các quốc gia khác và gây mất ổn định khu vực”.
Đài Loan cũng từng chứng kiến việc khinh khí cầu Trung Quốc bay qua lãnh thổ của mình. Vào tháng 9/2021 và tháng 2/2022, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết, những quả khinh khí cầu của Trung Quốc được cho là dùng để “nghiên cứu khí tượng” đã bay qua hòn đảo tự trị. Không rõ liệu những khinh khí cầu đó có cùng loại với khí cầu bị máy bay chiến đấu của Mỹ bắn hạ hôm 4/2 hay không.
Huyền Anh tổng hợp